نگاهی به بحران این روزها در دریای چین جنوبی میان پکن و واشنگتن/ تایوان؛ طعمه شکار اژدها

این اقدام در پی سفر تسای‌اینگ‌ون، رئیس‌جمهور تایوان به آمریکا و دیدار وی با «کوین مک‌کارتی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا کلید خورد و درواقع پاسخی قابل پیش‌بینی به این اقدامات تلقی می‌شود.تایوان، ابزار فشار واشنگتن بر پکنسیداحمد فاطمی‌نژاد، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با قدس درباره زخم کهنه بحران تایوان گفت: پکن رسماً تایوان را به عنوان بخشی از خاک خود می‌داند اما در عمل شاهد هستیم تمام امور این جزیره اعم از سیاسی و اقتصادی به صورت کاملاً مستقل از چین انجام می‌شود. همین موضوع در برخی موارد، تایوان را به ابزاری برای فشار بر پکن تبدیل می‌کند. وی با اشاره به اینکه نشانه‌های بروز درگیری احتمالی در بحران یاد شده بسیار هستند؛ ازجمله متمرکز شدن کانون سیاست خارجی ایالات متحده در شرق آسیا، برقراری رابطه با هند و کشورهای آسه‌آن و پیمان موسوم به آکوس که همه می‌تواند نشانه‌هایی از احتمال بروز تنش و درگیری باشد، تأکید کرد: اما این نشانه‌ها و علائم به این معنی نیستند که قرار است در بازه زمانی کنونی شاهد درگیری نظامی بین آمریکا و چین باشیم. فاطمی‌نژاد با اشاره به افزایش تحرکات چین در زمینه ایجاد نظم اقتصادی و بین‌المللی و نهادسازی‌ها در این خصوص که نشانگر حضور قدرتمند پکن در معادلات بین‌المللی است، واکنش آمریکا را در قبال چین قابل پیش‌بینی دانست و افزود: طبیعی است یکی از حوزه‌های اعمال فشار آمریکا، تایوان باشد؛ نه فقط تایوان که برجسته‌سازی مسائل حقوق بشری و مطرح شدن حقوق مسلمانان اویغور را باید در قالب همان اهرم فشار غرب بر چین تحلیل کرد.وی با تأکید بر اینکه سیاست خارجی چین در چند دهه اخیر نشان از آن دارد که این کشور از تنش و تشدید تنش در حوزه سیاست خارجی به‌خصوص نظامی شدن این تنش‌ها استقبال نمی‌کند، تصریح کرد: اساساً هر قدرت نوظهوری برای تداوم بخشیدن به خیزش خود تلاش می‌کند سیاست متعادل و ملایم‌تری در پیش گیرد تا بتواند کماکان در حوزه اقتصادی توسعه پیدا کند. در حال حاضر چینی‌ها خیلی آهسته چرخه را به سمت نظم مطلوب خودشان پیش می‌برند و نیازی به دست زدن به حرکت‌های پرهزینه با چشم‌انداز مبهم ندارند. از طرفی موضوع تایوان گنجایش ظهور یک تقابل جهانی را ندارد و در حال حاضر تقابل‌ها و رویارویی‌ها در مناطق پیرامونی و در حوزه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی در جریان است و آن‌ها تعیین‌کننده چرخه نظم نوین بین‌الملل خواهند بود.تخریب پرستیژ جهانی چینفاطمی‌نژاد درباره دلایل تحرکات اخیر آمریکایی‌ها در قبال چین نیز تصریح کرد: رویکرد آمریکایی‌ها در برابر تایوان مثل سفرهای اخیر مقامات سیاسی آمریکا از منظر کیفیت رفتار، یک رفتار کنشی با هدف زیرسؤال بردن پرستیژ چین تلقی می‌شود و درواقع ایالات متحده تلاش می‌کند چینی‌ها را در همان منطقه درگیر کند اما از این منظر که این رویکرد در واکنش به توسعه اقتصادی چین است در قالب رفتار واکنشی هم تحلیل می‌شود. این استاد روابط بین‌الملل دانشگاه در پاسخ به این پرسش که مسئله تایوان آن‌قدر مهم است که جهان را تا آستانه بروز یک جنگ جهانی پیش ببرد، گفت: تجربه اوکراین و اتفاقاتی که در این کشور در حال وقوع است برای چینی‌ها هم حاوی درس‌هایی بود. شاید اگر روسیه می‌توانست به سرعت کار اوکراین را تمام کند چین هم برای انجام تحرکات مشابه در تایوان ترغیب می‌شد اما رویکرد غرب در قبال اوکراین این پیام را هم برای پکن ارسال کرد که هرگونه اقدام نظامی علیه تایوان ممکن است با واکنش غرب و برخی همپیمانانش از جمله هند و ژاپن همراه شود و تایوان را به کانون مبارزه‌ای بدل سازد که چین را مشغول و محدود کند و مانع ادامه روند توسعه چین شود. از این رو به نظر نمی‌رسد در حال حاضر چینی‌ها تمایلی به درگیری نظامی در آن منطقه داشته باشند.خبرنگار: سید احمد موسوی